Σίγουρα θα θυμάστε το νόμο 3843. Το έτος ήταν 2010 και δόθηκε σε όλους η ευκαιρία να τακτοποιήσουν τους ημιϋπαίθριους χώρους τους, δίνοντάς τους δικαίωμα διατήρησης για 40 χρόνια, και με την νομοθεσία που υπάρχει σήμερα δύναται να τακτοποιηθούν για πάντα. Οι περισσότεροι όμως επαναπαύτηκαν και δεν προχώρησαν σε ενέργειες ώστε να καταστούν οι χώροι αυτοί από διατηρητέοι σε "εσαεί τακτοποιημένους". Αυτό όμως είναι ένα θέμα για το οποίο θα αναφερθώ σε επόμενο άρθρο.
  Το κυρίως πρόβλημα με τα ακίνητα που έχουν τακτοποιημένους ημιϋπαίθριους χώρους είναι ότι οι ιδιοκτήτες τους δεν έλεγξαν το υπόλοιπο ακίνητο για πρόσθετες αυθαιρεσίες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πιστεύουν πως από τη στιγμή που τακτοποίησαν τον ημιϋπαίθριο (Η/Χ) χώρο, είναι "καλυμμένοι" και σίγουροι επίσης πως δεν έχουν άλλες αυθαιρεσίες. Η εμπειρία μου όμως αποδεικνύει το αντίθετο.
  Πριν από μερικούς μήνες είχα κληθεί να ελέγξω ακίνητο ώστε να εκδώσω την απαραίτητη "Βεβαίωση Μηχανικού" που απαιτούνταν για να πραγματοποιηθεί συμβολαιογραφική πράξη πώλησης. Ο ιδιοκτήτης από την πρώτη στιγμή με είχε διαβεβαιώσει πως όλα ήταν τακτοποιημένα και πως με μια απλή ματιά θα μπορούσα χωρίς πρόβλημα να δώσω τη βεβαίωση. Όμως δυστυχώς για αυτόν υπήρχαν και άλλες αυθαιρεσίες εκτός από τους δύο Η/Χ που είχε τακτοποιήσει. Υπήρχε μια επέκταση 20cm σε όλη την έκταση μιας όψης και επίσης είχε και υπέρβαση ύψους. Οπότε το συμβόλαιο δεν προχώρησε και έπρεπε πρώτα να δηλωθούν οι αυθαιρεσίες στο υφιστάμενο νόμο αυθαιρέτων που είναι ο 4495/2017.
  Και εδώ θα πρέπει να αναφέρω πως αυθαιρεσίες δεν θεωρούνται μόνο τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα των χώρων, αλλά και το επιπλέον ύψος από αυτό που είναι εγκεκριμένο από την οικοδομική άδεια. Συστήνω λοιπόν να ελέγξετε τα ακίνητα σας με τη βοήθεια μηχανικού. Και από τη στιγμή που η διορία για τη δήλωση των αυθαιρέτων λήγει σε μερικούς μήνες, είναι αναγκαίος ο έλεγχος ώστε να υπάρχει χρόνος για την υποβολή της δήλωσης.
   Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ στα υφιστάμενα πρόστιμα αυθαιρέτων, τα οποία είναι πολύ υψηλότερα από τα παλιά και για το λόγο αυτό συμβουλεύω να μην προχωράτε σε οικοδομικές εργασίες χωρίς να έχετε λάβει πρώτα την απαραίτητη οικοδομική άδεια. Το πρόστιμο ανέγερσης υπολογίζεται ως το γινόμενο της Τιμής Ζώνης του ακινήτου επί τα  τετραγωνικά μέτρα της αυθαίρετης κατασκευής, π.χ. σε περιοχή με Τιμή Ζώνης 700€/τ.μ. , τα 10τ.μ. θα σας κοστίσουν για αρχή 7.000€ και θα σας επιβληθεί επίσης πρόστιμο διατήρησης ως ποσοστό του πρόστιμου ανέγερσης για το χρονικό διάστημα από την ανέγερση έως και την μέρα της αυτοψίας από κλιμάκιο της Υπηρεσίας Δόμησης (πρώην Πολεοδομίας).

   Όπως ήδη έχει ανακοινωθεί αναμένεται ο 3ος κύκλος του προγράμματος "Εξοικονομώ Κατ' Οίκον ΙΙ" την άνοιξη του 2020, και όσοι ενδιαφέρονται να ενταχθούν θα πρέπει να ξεκινήσουν την προετοιμασία από σήμερα. Η προετοιμασία δεν περιλαμβάνει μόνο τα απαραίτητα έγγραφα-δικαιολογητικά που πρέπει να συγκεντρωθούν, αλλά θα πρέπει να ελεγχθεί αν αυτά που θα συγκεντρώσουμε είναι σωστά. Πρώτα όμως ας δούμε τι απαιτείται να έχουμε, ώστε να είμαστε έτοιμοι για την υποβολή της αίτησής μας.

  Τα γενικά δικαιολογητικά είναι τα εξής:

• Ε1
• Ε9
• Εκκαθαριστικό εφορίας
• Οικοδομική άδεια
• Λογαριασμός ΔΕΗ
• Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης

  Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός ιδιοκτήτες τότε απαιτούνται:

• Υπεύθυνη Δήλωση συναίνεσης συνιδιοκτητών εκτός αυτού στου οποίου το όνομα θα γίνει η αίτηση.
• Ε1, Ε9, των συνιδιοκτητών

  Σε περίπτωση που το ακίνητο ενοικιάζεται:

• Ε2 για απόδειξη χρήσης ακινήτου ως κύρια κατοικία

   Σε περίπτωση νεοαποκτηθέντος ακινήτου:

• Τίτλος ιδιοκτησίας
• Πιστοποιητικό μεταγραφής Υποθηκοφυλακείου
• Υπεύθυνη Δήλωση ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται ήδη, ή θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία.

  Σε περίπτωση που υπάρχουν εξαρτώμενα τέκνα που υποβάλλουν φορολογική δήλωση τότε απαιτείται το Ε1 και Εκκαθαριστικό εφορίας αυτών. Εάν δεν υποβάλλουν φορολογική δήλωση τότε απαιτείται βεβαίωση ότι δεν είναι υπόχρεοι δήλωσης.

  Τι πρέπει να προσέξουμε και να ελέγξουμε ώστε η αίτηση να γίνει δεκτή χωρίς πρόβλημα; Καταρχήν πρέπει να αναφέρουμε ότι όλα τα δεδομένα που καταχωρούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υπόκεινται σε ηλεκτρονικές διασταυρώσεις από την ΑΑΔΕ. Αυτό σημαίνει πως οποιοδήποτε λάθος υπάρξει, θα επισημανθεί και θα απαιτείται η διόρθωσή  του. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ελεγχθεί αν η κατοικία δηλώνεται στα έντυπα Ε1, Ε2, Ε9 με τα σωστά τετραγωνικά μέτρα, και για το Ε2 θα πρέπει να ελέγξουμε ότι και ο ενοικιαστής το δηλώνει ως κύρια κατοικία στο Ε1, ειδικά αν πρόκειται για κάποιον που νοικιάζει το ακίνητο για πολλά χρόνια και δεν είχε υποβληθεί ηλεκτρονικό μισθωτήριο. Έχουμε περίπτωση πελάτη μας που τελικά η αίτησή του δεν έγινε αποδεκτή διότι ο ενοικιαστής δεν το είχε δηλώσει ως κύρια κατοικία, ενώ ο ιδιοκτήτης θεωρούσε ότι το είχε δηλώσει.

  Πολύ σημαντικό είναι να ελέγξουμε αν υπάρχει ταύτιση των δηλωμένων τετραγωνικών μέτρων του ακινήτου στο Ε1, Ε2, Ε9, λογαριασμό της ΔΕΗ, με τα τετραγωνικά μέτρα στην Οικοδομική Άδεια. Όταν υπάρχουν αυθαίρετα τότε, εάν δεν έχουν δηλωθεί, θα πρέπει να δηλωθούν στις ρυθμίσεις του Ν.4495/2017 και να έχει εξοφληθεί το 30% του ποσού του προστίμου. Σε αυτή την περίπτωση τα τετραγωνικά μέτρα της Οικοδομικής Άδειας αθροίζονται με αυτά της δήλωσης αυθαιρέτων και το σύνολό τους θα πρέπει να ταυτίζεται με τα αναγραφόμενα στα Ε1, Ε2, Ε9, και λογαριασμό της ΔΕΗ. Εφόσον προβήκατε σε πρόσφατη ρύθμιση αυθαιρέτων τότε τα τετραγωνικά μέτρα αυτών μπορεί να μην συμπεριλαμβάνονται στα Ε1, Ε2, Ε9, και λογαριασμό της ΔΕΗ, αν και καλό είναι να έχουν γίνει οι διορθώσεις.

  Όταν υπάρχουν ψιλός κύριος και επικαρπωτής ή σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που το ακίνητο παραχωρείται δωρεάν, και πάλι θα πρέπει να δηλωθεί η χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία από τον επικαρπωτή ή οποιονδήποτε άλλο πρόσωπο που του παραχωρείται δωρεάν το ακίνητο.

  Τέλος επισημαίνεται πως το ακίνητο θα πρέπει να είναι δηλωμένο ως κύρια κατοικία στη εφορία, ώστε να είναι δυνατή η υποβολή της αίτησης. Επιπρόσθετα ελέγξτε το ακίνητό σας για αυθαίρετα αναθέτοντας την εργασία αυτή σε έμπειρο μηχανικό. Η εμπειρία μας έχει δείξει, πως πολλές φορές υπάρχουν αυθαίρετες παραβάσεις στα ακίνητα που αγνοούν οι ιδιοκτήτες ακόμα και σε περιπτώσεις που είχε γίνει δήλωση-τακτοποίηση των Ημιυπαίθριων Χώρων με το Ν.3843/2010.

Καλή επιτυχία!!!